Газ күй теңдеуі

р – қысым [р] = 1 Па

m – дененің массасы [m] = 1 кг

M – молярлық/мольдік масса [M] = 1 кг/моль

N_A – Авогадро тұрақтысы [N_A] = 6.022·10²³моль^-1

Т – абсолют температура [Т] = 1 К

v – зат мөлшері [v] = 1 моль

V – көлем [V] = 1 м³

N – молекулалар саны [N] = өлшемсіз

n – молекулалар концентрациясы [n] = 1 м^-3

k – Больцман тұрақтысы [k] = 1.38 ·10^-23 Дж/К

Газ күйінің теңдеуі – термодинамикалық параметрлерді байланыстыратын теңдеу.

Назар аудар!
Газдың қандай да бір массасының күйі үш параметрдің мәнімен анықталады: қысым (р), көлем (V) және температура (Т). Осы параметрлердің бірінің өзгеруі басқаларының да өзгеруіне алып келеді.

Газ күйінің теңдеуі бір күйдің параметрлері арасындағы байланысты сипаттайды. Газ заңдары газ күйінің өзгерісін сипаттайды және газдың бастапқы және соңғы күйлерінің параметрлері арасында байланыс орнатады.

Клапейрон теңдеуі мен газ күй теңдеуінің байланысы

Теңдеуді қорыту жолы:

Бастапқы күй үшін газ күйінің теңдеуі
Айнымалы шамаларды теңдеудің сол жағына ауыстыру
Газдың соңғы күйі үшін шамалардың осындай қатынасын жазу
Екі теңдеуді теңестіру
Алынған теңдеу біріккен газ заңының өрнегі

Егер газдың бастапқы күйден соңғы күйге өтуі кезінде оның массасы өзгермесе: m=const, онда біріккен газ заңы мына түрге келеді:

Клапейрон теңдеуі / Біріккен газ теңдеуі

Есіңде сақта!

1834 жылы француз физигі Бенуа Клапейрон термодинамикалық параметрлердің бұл қатынасын эксперимент түрінде анықтады.

Клапейрон теңдеуі/Біріккен газ теңдеуі - берілген газ массасы үшін көлем мен қысым көбейтіндісінің абсолют температураға қатынасы мен газ күйіне тәуелсіз тұрақты шама болады.

Біріккен газ теңдеулерінің айырмашылығы

Дереккөз : Физика 10 сын. Н.А. Закирова /Р. Р. Аширов У. 2019 ж.